Vrhovni sud Federacije Bosne i Hercegovine donio je pravosnažnu presudu koja mijenja dosadašnju sudsku praksu kada su u pitanju ugovori o specijalizaciji ljekara i stomatologa.
Odluka ovog suda označava važan pravni presedan i oslobađa doktore obaveze vraćanja bruto plaća koje su primili tokom specijalizacije, čak i u slučaju prijevremenog raskida ugovora.
Dugi niz godina mladi doktori u Federaciji BiH bili su prisiljeni potpisivati ugovore koji su ih obavezivali da ostanu u ustanovama duže nego što traje sama specijalizacija – često i dvostruko duže, što je u nekim slučajevima značilo i do osam godina. Ukoliko bi napustili ustanovu ranije, morali su vraćati primljene bruto plate, a traženi iznosi nerijetko su prelazili 200.000, pa čak i 300.000 KM.
“Godinama sam ukazivao na ovo, pozivao se na revizije presuda iz susjednih zemalja i međunarodnih organizacija,” rekao je advokat Sadik Hota, koji je zajedno s kolegicama Sabinom Hotom Čatović i Aidom Krupalijom vodio sedmogodišnju pravnu borbu za prava ljekara.
Vrhovni sud FBiH je sada jasno presudio da se šteta u tim slučajevima ne može temeljiti na povratu plata i drugih radnih naknada, jer se radi o zaštićenim pravima iz Zakona o radu.
“Nema više ugovora, to je sada ništavno. Doktori su bili prisiljeni da to prihvataju i da vrate plaću u trajanju od četiri godine koje su primili u bruto dohodku s kamatama od dana zaključenja ugovora. Suština je da se sve mijenja i više nema pljačke koju su bolnice radile prema doktorima specijalizantima,” naglasio je Hota.
Prema ovoj presudi, ljekari koji raskinu ugovor o specijalizaciji moći će biti obavezani samo na povrat direktnih troškova kao što su mentorstvo i ispiti – u iznosu od tri do pet hiljada KM.
Također, zdravstvene ustanove će biti obavezne nadoknaditi ljekarima troškove sudskog postupka, uključujući takse, advokatske usluge i vještačenja.
U konačnoj presudi Vrhovnog suda FBiH navodi se:
“Građansko odjeljenje Vrhovnog suda FBiH zauzelo je sljedeće pravno shvatanje: ‘U troškove specijalizacije ne spadaju isplaćene bruto i neto plaće i druge naknade vezane za radni odnos, bez obzira gdje je specijalizant obavljao rad.’”