Danas je Dan “Zlatnih ljiljana”, dan onih koji su hrabro i nesebično branili i odbranili Bosnu i Hercegovinu. Njihove zasluge ne mogu se ničim mjeriti, ali simbolično, dodjeljivanjem ratnog priznanja značke “Zlatni ljiljan”, poručili smo da nismo zaboravili to što su se u najtežim trenucima za našu domovinu istakli u suprostavljanju agresoru.
Bosna i Hercegovina se danas, 9. maja, na Dan pobjede nad fašizmom i na Dan Evrope, sjeća svih 1.739 “Zlatnih ljiljana”, jer oni su zajedno sa svim ostalim odlikovanim i neodlikovanim herojima pobjedili fašizam tokom Agresije na Bosnu i Hercegovinu u periodu 1992. – 1995.
U Službenom listu R BiH, br.37, od 31.12.1994.godine, objavljen je Pravilnik o priznanjima i stimulativnim mjerama u OS R BiH kojim je predviđeno Ratno priznanje značka “Zlatni ljiljan” . U Službenom listu Armije R BiH, broj 33, od 25. novembra 1995. godine, objavljeno je Uputstvo o ratnom priznanju značka “Zlatni ljiljan”. Pravilnikom o priznanjima predviđeno je da se:
1. Ratno priznanje, značka “Zlatni ljiljan,” dodjeljuje pripadnicima oružanih snaga koji su se naročito istakli u oružanom suprotstavljanju agresoru, doprinijeli proširenju slobodnih dijelova Republike, izvršili više djela u kojima je došla do izražaja njihova lična hrabrost i požrtvovanje, pri čemu su agresoru naneseni znatni gubici u ljudstvu i inaterijalnim sredstvima. Izuzetno, pripadniku oružanih snaga može biti posthumno dodijeljeno ratno priznanje, značka “Zlatni ljiljan”. Dobitniku ratnog priznanja, značka “Zlatni ljiljan,” pripada i novčana naknada u iznosu od 500 DM, preračunatih u domaću valutu po srednjem kursu na dan isplate, koji utvrđuje Narodna banka BiH. Dobitniku ratnog priznanja značke “Zlatni ljiljan,” bit će izdato uvjerenje o priznanju ( član 5. Pravilnika.).
2. Ratno priznanje, značka “Zlatni ljiljan,” dodjeljuje Komandant Glavnog štaba oružanih snaga (član 8. Pravilnika … ).
3. Dodjela ovog priznanja vrši se naredbom, a predaje se na svečan način ( član 10. Pravilnika … ).
4. Prijedloge za dodjelu ovog priznanja pripadnicima oružanih snaga, Komandantu Glavnog štaba Oružanih snaga podnose komande korpusa ( član 12. Pravilnika … ) Izgled, upotrebu, način nošenja i čuvanje ovog najdražeg i najfrekfentnijeg priznanja u ratu daje Uputstvo o ratnom priznanju, značka “Zlatni ljiljan“.
POGLEDAJTE: Spisak Zlatnih ljiljana
Najveća ratna priznanja, među kojima je i značka “Zlatni ljiljan” dodijeljena su zaslužnim pojedincima na Dan državnosti Bosne i Hercegovine 1998. godine. Tom prilikom je rahmetli predsjednik Alija Izetbegović poručio: “Dragi saborci, dragi prijatelji, poštovani članovi ratnog Predsjedništva, dame i gospodo, današnji dan još nas jednaput podsjeća na sve one dane proteklih osam godina koji su istovremeno bili obilježeni i slavom i tugom, i ponosom i borbom. Ova današnja svečanost podsjetila nas je na samo jedan dio uspomene, na jedan mali dio hrabrosti i žrtve koje su učinjene za očuvanje Bosne i Hercegovine. Čestitajući dobitnicima ovih priznanja i odlikovanja, sjećajući se sa dubokim poštovanjem onih koji su posmrtno dobili ova odlikovanja, čestitajući njihovim porodicama, moja je želja samo da žrtve onih koji su učinili sve ovo za ovu zemlju ne budu uzaludne…”
Komandant Armije R BiH Rasim Delić, u ime dobitnika priznanja, ovom prilikom je kazao: “Zadovoljstvo mi je i čast što mogu u ime svih dobitnika da se zahvalim članovima Predsjedništva na uručenim priznanjima… Današnji čin još jednom me podsjeća, i sve nas, na ratnu golgotu, historijsku, herojsku i časnu borbu za slobodu i mir na našim prostorima. Podsjeća nas sve, također, na sve one koji su u toj borbi položili svoje živote, a ovim činom im se bar na simboličan način odužujemo. Podsjeća nas i na desetine naših boraca koji ne ustuknuše pred neprijateljem, ali ne nađoše zadovoljštinu u miru. Neka ovaj čin bude podstrek i opomena. Podstrek za izgradnju Bosne i Hercegovine, a opomena da ne zaboravimo ono što nam se događalo prije tri godine.”
UPUTSTVO O RATNOM PRIZNANJU ZNAČKA “ZLATNI LJILJAN”
(Komandant, armijski general Rasim Delić, s.r)
Ovim Uputstvom utvrđuje se izgled, upotreba, način nošenja i čuvanja Ratnog priznanja, značka “Zlatni ljiljan,” dodjeljenog u skladu sa Pravilnikom o priznanjima i stimulativnim mjerama u oružanim snagama Republike Bosne i Hercegovine.
Ratno priznanje, značka “Zlatni ljiljan,” je lično priznanje, koje se dodjeljuje pojedincima. Jedinice kojima je ovo priznanje dodijeljeno prije donošenja ovog Uputstva, zadržavaju to priznanje kao kolektivno.
Ratno priznanje, značka “Zlatni ljiljan,” sastoji se od značke i povelje, koju potpisuje Komandant Generalštaba Armije Republike Bosne i Hercegovine ( u daljem tekstu: Generalštab Armije ).
Ratno priznanje, značka “Zlatni ljiljan,” sastoji se od štita sa ljiljanom, pločice i ukrasne vrpce. Ljiljan je urađen od 18-karatnog zlata ( Au 750/1000 ), ukrašen sa pet poludragih kamenova različite veličine (bijeli cirkoni, 1 (jedan) kamen veličine 1,5 mm, 3 (tri) kamena eličine 2 mm, 1 (jedan) kamen veličine 2,5 mm). Ljiljan je veličine 20 x 15 mm, težine 2 grama. Štit na kome se nalazi naprijed opisani ljiljan urađen je od srebra (Ag 990/ 1000 ), sa pozlaćenim rubom od 24-karatnog zlata, veličine 26 x 21 mm, težine 8,4 grama. Oblik štita je istovjetan obliku državnog grba sa rubom pozlaćenim od 24-karatnog zlata. Na poleđini štita nalazi se držač ukrasne vrpce. Gornji dio značke je pločica od srebra ( Ag 990/1000 ), polukružnog oblika dimenzije 22 x 7 mm, težine 1,6 grama. U pločici se nalaze 4 (četiri) poludraga kamena, zelene boje, suarogrin, veličine 1,5 mm. Na poleđini pločice nalazi se držač za ukrasnu vrpcu i srebrena igla za kopčanje. Štit i pločica su povezani sa svilenom vrpcom širine 15 mm.
Povelja uz Ratno priznanje, značka “Zlatni ljiljan,” koja se dodjeljuje pripadnicima oružanih snaga, sastoji se od: – likovnog prikaza kamene podloge ; – vertikalno rastavljene pletenice sa upletenim cvjetom ljiljana u njoj, sa desne strane priznanja. Povelja je urađena OFFSET štampom u zelenim tonovima koji dominiraju. Format povelje je 35 x 25 cm. Povelja uz Ratno priznanje, značka “Zlatni ljiljan,” koja se dodjeljuje posmrtno, sastoji se od: – od likovnog prikaza kamene podloge; – od dvije vertikalno postavljene pletenice, koje oivičavaju kamenu podlogu sa lijeve i desne strane. Povelja je urađena OFFSET štampom u zelenim tonovima koji dominiraju. Format povelje je 35 x 25 cm.
Dobitniku Ratnog priznanja, značka “Zlatni ljiljan”, odnosno članovima porodice poginulog pripadnika oružanih snaga, kome se posmrtno dodjeljuje priznanje, ovlašteni starješina Generalštaba Armije izdaje uvjerenje o dodijeljenom priznanju, kojim se potvrđuje da je imenovani nosilac Ratnog priznanja, značka “Zlatni ljiljan”.
Ratno priznanje, značka “Zlatni ljiljan,” može nositi samo pripadnik oružanih snaga kome je ona dodijeljena. Čast je i moralna obaveza dobitnika Ratnog priznanja, značka “Zlatni ljiljan,” da ovo priznanje nosi u vrijeme obilježavanja jubileja u oružanim snagama (obilježavanje godišnjice formiranja Armije, komandi, jedinica i slično) i u drugim svečanim prilikama. Ratno priznanje, značka “Zlatni ljiljan,” nosi se na lijevoj strani grudi, a povelja se izlaže na prigodnom mjestu u zatvorenom prostoru i na način dostojan zasluga za koje je priznanje dobijeno.
Ratno priznanje, značka “Zlatni ljiljan,” dodijeljeno pripadniku oružanih snaga posmrtno, kao i akte o priznanju, preuzimaju i čuvaju članovi porodice. Uz pristanak članova porodice, ili u slučaju da istima nije moguće ovo priznanje uručiti, Ratno priznanje, značka “Zlatni ljiljan,” može se predati matičnoj jedinici u kojoj je poginuli posljednji put bio na službi, koja će priznanje čuvati u spomen sobi ili vratiti Generalštabu Armije.
Na zahtjev pripadnika oružanih snaga ili lica koje je preuzelo posmrtno dodijeljeno priznanje, koje je priznanje izgubilo, nadležna služba Generalštaba Armije izdat će, na osnovu raspoloživih službenih podataka, novo priznanje, uz odgovarajuću naknadu. Iznos naknade za duplikat priznanja određuje ovlašćeni starješina Generalštaba Armije. Umjesto izgubljene povelje ili uvjerenja, uz predočenje dokaza da je izgubljeni dokument proglašen nevažećim, izdaje se njegov duplikat.
Ratno priznanje, značka “Zlatni ljiljan,” proizvodi se isključivo kod ovlaštenog proizvođača. Proizvođača određuje Komandant Generalštaba Armije.
Štampanje povelja uz Ratno priznanje, značka “Zlatni ljiljan,” vrši se u ovlaštenoj štampariji, po odobrenjµ Komandanta Generalštaba Armije.
Promet Ratnim priznanjem, značka “Zlatni ljiljan,” nije dozvoljen, kao ni izrada minijatura i kopija značke.
Izrada kopija i doštampavanje povelja uz Ratno priznanje, značka “Zlatni ljiljan,” bez prethodnog odobrenja Komandanta Generalštaba Armije, nije dozvoljeno.
Sastavni dio ovog Uputstva su originali izvedbenih rješenja ovog priznanja.
Nadzor nad sprovođenjem ovog Uputstva vrši Generalštab Armije.
Ovo Uputstvo stupa na snagu danom objavljivanja u “Službenom listu Armije R BiH”.
Broj 8/2-1341-1
15. aprila 1995.godine