Latinično slovo “Z” jedan je od nekoliko simbola (uključujući “V” i “O”) naslikanih na vojnim vozilima ruskih oružanih snaga uključenih u agresiju na Ukrajinu. Rusi tvrde da “Z” pomaže njihovim timovima da se razlikuju od drugih snaga.
Kasnije je također postao militaristički simbol koji se koristi u ruskoj propagandi i od strane ruskih civila kao znak podrške invaziji. Izvan Rusije, simbol je zabranjen za javno prikazivanje u raznim zemljama.
Protivnici rata su simbol “Z” pežorativno nazivali zvastikom ili zwaztikom, u odnosu na nacističku svastiku, ili pežorativno na ruskom i ukrajinskom kao “ziga” (ruski: ziga) u odnosu na Sieg Heil. Neki ukrajinski dužnosnici i komentatori na internetu također su Rusiju počeli zvati “Ruzzia” ili “RuZZia”.
No, ono što je manje poznato je da korištenje slova “Z” nije prvi put zabilježeno u agresiji na Ukrajinu. Naime, postoje brojni dokazi da su ovo slovo, doduše u svom ćirilićnom obliku, također koristili i pripadnici Ravnogorskog četničkog pokreta u Drugom svjetskom ratu.
U brojnim leksikonima i udžbenicima iz perioda bivše Jugoslavije, izraz “stavljanja pod slovo Z” korišten je kao eufemizam za djelo klanja korištenjem kame.
Tokom Drugog svjetskog rata četnici su klali ljude na prostorima svih bivših (tada budućih) jugoslavenskih republika, a žrtve su bili politički, ideološki, ekonomski i nacionalni neprijatelji.
U tu svrhu formirane su zloglasne “crne trojke”, koje su imale jedan jedini zadatak, a to je eliminacija svih onih koje bi Vrhovno zapovjedništvo “stavili pod slovo Z”.
Četnički vojvoda i presuđeni ratni zločinac Draža Mihailović se na suđenju branio da “Z” dolazi od “strašiti”, a ne “klati”, no dokazi to nisu potvrdili.
Tako na suđenju tužilac pita Mihailovića za šta su koristili slovo “Z”, na šta on odgovara da je to samo “jeno malo slovo”, koje su koristili za zastrašivanje protivnika, između ostalih, “one koje sarađuju s Nijemcima”, ali i seljake i pristalice partizana.
Na to mu tužitelj odgovara da je slovo “Z” bio je znak emitovan preko Radio Londona i značio je “zaklati”. Uostalom, tužitelj mu kaže, “vaši komandanti uredno su vodili spiskove koga je trebalo likvidirati”.
Nakon završetka Drugoga svjetskog rata, Mihailović se skrivao u istočnoj Bosni, i za razliku od drugih četničkih vođa nije prebjegao na Zapad. Uz pomoć Mihailovićevog nekadašnjeg odanog saradnika Nikole Kalabića, agenti Ozne, hvataju Dražu Mihailovića 12. marta 1946. godine, munjevitom akcijom na planininama u okolici Višegrada. Akciju hapšenja je operativno koordinirao Jovo Kapičić, general UDBA.
Mihailović je optužen za izdaju i ratne zločine. Suđenje je održano 10. juna–15. jula 1946. godine. Nakon što je odbijena žalba, Mihailović je zajedno s još osam oficira pogubljen 17. jula 1946. godine u Lisičijem Potoku, što je oko 200 metara od bivše Kraljevske palače u Beogradu. Tijela su pokopana u neobilježenom grobu na mjestu pogubljenja.
Nakon devet godina suđenja i brojnih rasprava u srpskoj javnosti, sud u Beogradu je rehabilitirao Mihailovića 2015. godine.