Misija OSCE-a u Bosni i Hercegovini poziva nadležne vlasti u Republici Srpskoj (RS) da ne usvajaju Zakon o posebnom registru i javnosti rada neprofitnih organizacija, poznat i kao “zakon o stranim agentima“.
Ukoliko bi bio donesen, upozoravaju iz OSCE-a, ovaj zakon bi ozbiljno narušio osnovne slobode na način koji je direktno u suprotnosti s međunarodnim obavezama koje je preuzela Bosna i Hercegovina, samim tim i RS, uključujući tu i obaveze kao država članica OSCE-a.
– Kako smo ranije isticali u više navrata, uključujući tu i u Zajedničkom mišljenju Ureda OSCE-a za demokratske institucije i ljudska prava (ODIHR) i Komisije Vijeća Evrope za demokratiju kroz pravo (Venecijanska komisija) iz 2023. godine, Zakon o stranim agentima u suprotnosti je i sa Ustavom Republike Srpske i sa Ustavom Bosne i Hercegovine, kao i sa mnogobrojnim međunarodnim i domaćim obavezama u sferi poštivanja ljudskih prava. Ovim zakonom narušava se sloboda udruživanja, koja ima presudan značaj za funkcionisanje raznolikih i inkluzivnih organizacija civilnog društva, nezavisnih medija i boraca za ljudska prava, koji imaju presudan značaj za zdravo, participatorno demokratsko društvo – navodi se u saopćenju OSCE-a.
Uspostavljanjem posebnog registra i nametanjem opterećujućih zahtjeva za neprofitne organizacije, dodatno se sužava demokratski prostor za djelovanje civilnog društva, koji je već ugrožen stvaranjem mogućnosti za targetiranje, obeshrabrivanje i stigmatizaciju organizacija civilnog društva, nezavisnih medija i branilaca ljudskih prava.
Prema dobro utvrđenim međunarodnim standardima ljudskih prava, izabrani zvaničnici treba da se suzdrže od preduzimanja bilo kakvih radnji koje bi narušile i ograničile uživanje osnovnih sloboda.
Misija OSCE-a u BiH će nastaviti pružati podršku organizacijama civilnog društva, nezavisnim medijima i borcima za ljudska prava, čiji je rad ugrožen ovim zakonom i drugim sličnim propisima, navodi se u saopćenju.