Piše: Nedžad AHATOVIĆ
I dok Vojislav Šešelj, evo već godinama, drži državne organe u Srbiji taocima svoje nacionalističke retorike i šovinističkog ponašanja, lideru radikala u Srbiji zamrznuto je 70.000 dolara u City banci u Portoriku, kao i 117.000 dolara u Australijskoj banci, jer se nalazi na “crnoj listi” Amerike.
Uprkos tome što je odslužio kaznu u Haagu, i dalje je na spisku ljudi kojima je Služba za kontrolu imovine u inozemstvu Ministarstva finansija SAD uvela sankcije, zbog čega ne mogu da raspolažu svojom imovinom u zemljama izvan Srbije.
Politika ratnog zločina
Ko je ustvari najveći ratni huškač Balkana, rodonačelnik sna o velikoj Srbiji sa granicom kod Karlovca – Karlobaga i Virovitice i veliki zagovornik politike ratnog zločina nad nesrpskom populacijom sa prostora Balkana, Četnički Vojvoda Vojo – Vojislav Šešelj?
Peto odjeljenje Centra „Resora Državne Bezbednosti“ za grad Beograd, zloglasnog šefa te Miloševićeve tajne policije Jovice Stanišića vodio je iscrpan dosje o Voji Šešelju u kojem stoji: Skromnog porodičnog porijekla Vojislav Šešelj je nakon što je rođen u Sarajevu 1954. godine, završio osnovnu školu i Prvu Gimnaziju u Sarajevu, a zatim je u rekordnom roku sa visokim prosjekom ocjena završio i Pravni fakultet Univerziteta u Sarajevu 1975. godine, a na Pravnom fakultetu u Beogradu je magistrirao 1977, da bi na istom fakultetu i doktorirao 1979. godine i to na Katedri za međunarodno pravo, kod profesora doktora Vojina Dimitrijevića. U to vrijeme je često putovao u inostranstvo, posebno u Njemačku i Veliku Britaniju, a razlozi njegovih posjeta inostranstvu nisu tada bili poznati. Vojni rok u JNA služio je 1979/80. godine u čuvenoj Školi rezervnih oficira ŠRO u Bileći.
Netom nakon povratka iz JNA, u novembru 1981. godine nad Šešeljem je od strane tadašnjeg Centra SDB-a Sarajevo zavedena operativna obrada, a septembra 1983. godine provedena nova operativna obrada, zbog djelovanja sa liberalističkih pozicija i pozicija srpskog nacionalizma. Šešelj je u zimu 1982. godine udaljen sa Fakulteta političkih nauka u Sarajevu, a u februaru 1984. godine uhapšen je od strane RSUP-a BiH u vozu Sarajevo–Beograd i vraćen u Sarajevo, gdje je sa njim obavljen informativni razgovor i izvršen pretres njegovog stana. Aprila 1984. godine je nakon koordiniranog djelovanja republičkih Sekretarijata unutrašnjih poslova i Centara SDB-a SR BiH i SR Srbije, RSUP SR Srbije donio rešenje o pritvoru Vojislava Šešelja u vremenu od tri dana zbog osnovane sumnje da je izvršio krivično djelo neprijateljske propagande.
Osuđen i ležao u KPD Zenica
Maja 1984. godine Vojislav Šešelj je uhapšen od strane radnika Centra SDB Sarajevo i određena mu je mjera pritvora u Okružnom zatvoru u Sarajevu, prilikom koje je otpočeo sa štrajkom glađu. U krivičnom postupku branio ga je i advokat Srđa Popović iz Beograda. U organizaciji Filozofskog društva Srbije u Beogradu, pokrenuto je više akcija, peticija i protestnih skupova, sa zahtjevom da se Šešelj pusti iz zatvora. Međutim, on je od strane Okružnog suda u Sarajevu 1984. godine osuđen na kaznu zatvora u trajanju od osam godina, ali je Savezni sud odlučujući po žalbi ovu kaznu smanjio na jednu godinu i deset mjeseci.
Tokom izdržavanja kazne u KPD Zenica, jedan broj javnih ličnosti i udruženja građana u Beogradu je protestirao zbog fizičkog zlostavljanja Šešelja u pometnutom KPD. Marta 1986. godine Šešelj je izašao sa izdržavanja kazne. Iste godine se odselio iz Sarajeva i nastanio u Beogradu, gdje je započeo sa intenzivnim pisanjem raznih knjiga sa veoma kritičkim odnosom prema tadašnjem društveno-političkom uređenju, kao i pisanjem “otvorenih pisama” u kojima je na krajnje agresivan način iznosio svoje stavove prema jednom broju tadašnjih visokih državnih i partijskih funkcionera SFRJ.
U tom kontekstu najinteresantniji aspekt Šešeljevog disidentskog djelovanja u BiH je onaj da je od Šešelja u informativnim razgovorima, koji su s njim vođeni u Sarajevu i Beogradu, posebno traženo da objasni svoje kontakte i saradnju sa poznatim jugoslavenskim disidentom Milovanom Đilasom. Ovaj podatak je tadašnjem jugoslavenskom SDB-u bio interesantan zbog činjenice da se Milovan Đilas u oktobru 1968. godine u domu poznatog hrvatskog emigranta u Americi Mate Meštrovića člana Izvršnog odbora Hrvatskoga Nacionalnog Vijeća HNV susreo ni manje ni više nego lično sa profesorima Zbignjevom Brzežinjskim i Philipom E. Moselyjem, u to vrijeme vodećim američkim stručnjacima za SSSR. Profesor Brzežinjski je u to vrijeme (od 1966. do 1969.), bio čak i član Vijeća za planiranje politike u State Departmentu, dakle jedan od glavnih stratega hladnog rata na Zapadnoj hemisferi.
Navedeni period je karakterističan i po njegovim čestim i brojnim kontaktima sa pripadnicima tadašnje ekstremne srpske emigracije, preko kojih je nastojao da osigura njihov uticaj na zvaničnike, prije svega SAD, ali i drugih zemalja, kako bi se isti zauzeli za “njegov slučaj”. U tom smislu ga je Miroljub Timotijević, iz Čikaga, obavijestio da se obratio “dotičnim krugovima i prijateljima u Vašingtonu”, te da su oni obećali da će pitanje dobivanja njegove putne isprave brzo i pozitivno riješiti. Tom prilikom, Timotijević se deklarirao kao Šešeljev sponzor, uz isticanje da je od svojih prijatelja u Vašingtonu nagrađen pukovničkim činom kao veteran korejskog rata. Inače, Timotijević je 1972. godine organizirao “Legiju srpskih dobrovoljaca”, koja je pripadala Nacionalnom udruženju policijskih oficira SAD. Pored toga, od ovih lica Šešelj je dobivao i znatnu materijalnu pomoć, koja je tokom 1987. godine iznosila preko 3.000 USD, a preko istih je obezbijedio i studijski boravak u SAD u trajanju od tri godine. Ovaj boravak nije mogao da realizuje iz razloga što u tom periodu nije posjedovao putnu ispravu.
Zarađivao pljuvanjem na Tita
Tokom aprila 1989. godine Šešelj je boravio u SAD i Kanadi, i tom prilikom posjetio više gradova, između ostalih Toronto, Detroit, Čikago, Vinsdor, Hamilton, Klivlend i druge. Održao je preko 30 predavanja, najčešće u pravoslavnim crkvama ili zakupljenim salama, na temu jugoslavenska društveno-politička stvarnost, najznačajniji događaji u poslijeratnom periodu SFRJ, kao i osvrt na uloge istaknutih ličnosti političkog života Jugoslavije. Iako su predavanja bila obojena već ranije poznatim neprijateljskim stavovima Šešelja, reakcije prisutnih su bile krajnje dijametralne, od potpunog odobravanja do apsolutnog neslaganja. Raspolažemo podatkom da je, ovom prilikom, Šešeljeva zarada iznosila oko 200.000 američkih dolara. Istovremeno, zbog svog velikosrpskog, ultranacionalističkog opredjeljenja, Šešelja je tokom boravka u SAD Momčilo Đujić odlikovao i proglasio počasnim četničkim vojvodom. Stiče se utisak da su Šešeljevi nastupi sa pozicija “neočetništva” uzrokovani u najvećoj mjeri spoznajom da mu ovakva aktivnost može donijeti znatnu materijalnu korist.
Iste godine, Šešelj je intenzivirao svoje nastupe u SAD, Australiji i zapadnoevropskim zemljama. Tokom pometnutih turneja, koje su organizirale SPC u SAD, Pokret srpskih četnika “Ravna Gora”, Srpski kulturni klub “Sveti Sava”, Srpska narodna odbrana Šešelj je održao 67 predavanja. Posebnu aktivnost u organizaciji turneje pokazali su princ Andrej Karađorđević i već pometnuti četnički emigrant Momčilo Đujić. Suština pometnutih nastupa odnosila se na rušenje kulta Josipa Broza Tita i oživljavanje i veličanje lika i uloge Draže Mihajlovića, naglašavajući neophodnost obnavljanja granica srpske državnosti po historijskim i etničkim kriterijima, na kojima su one zasnovane u tekstu Londonskog ugovora iz 1915. godine, odnosno “uspostavljanje demokratskog režima sa višepartijskim sistemom i slobodnom tržišnom ekonomijom”. Predočene Šešeljeve aktivnosti bile su usmjerene ka ujedinjenju i organiziranju srpske političke emigracije u dijaspori u jedinstven “Srpski demokratski savez”. Od dobivenih sredstava iz emigracije, Šešelj je krajem 1989. godine kupio porodičnu kuću u Batajnici.
Njegovo dalje šovinističko i nacionalističko djelovanje tokom devedesetih godina od formiranja Srpskog pokreta obnove 1990. godine, preko razlaza sa Vukom Draškovićem i formiranja Srpskog četničkog pokreta koji je kasnije prerastao u Srpsku radikalnu stranku, pa do slanja dobrovoljaca pod imenom Beli orlovi i na bosansko i na hrvatsko ratište tokom agresije od 1991. do 1995. godine je dobro poznato široj javnosti. Osim možda malo poznate činjenice da je RDB Srbije pod rukovodstvom Jovice Stanišića prateći aktivnosti Vojislava Šešelja tokom 1993. godine, kao i grupe lica iz redova njegove stranke SRS, došla do saznanja o organiziranoj saradnji pometnutih sa pojedinim aktivnim i penzioniranim visokim oficirima Vojske Jugoslavije (VJ), usmjerenim ka nasilnom rušenju Ustavom utvrđenog poretka Republike Srbije i narušavanje njenog teritorijalnog integriteta. Pravovremenom akcijom RDB presječena je i razotkrivena subverzivna djelatnost pometnute grupe.
S obzirom na konstanto iskazivani oportunizam Vojislava Šešelja on će i dalje imati veliki broj pristalica posebno u bazično obrazovanom biračkom tijelu u Srbiji koje u njemu vide inađiju koji prkosi zapadnim silama i NATO-u koji je bombardirao SR Jugoslaviju 1999. godine. Stoga ne čudi što mu je imovina stečena od „pljuvanja“ po maršalu Titu i bivšem sistemu i dalje zaleđena u inostranstvu.