Rusija već godinama radi na jačanju utjecaja u jugoistočnoj Evropi, koristeći Srbiju kao okosnicu za uspostavljanje „ prijateljskog džepa na neprijateljskom kontinentu“, piše Washington Post.
Evropska unija je konačno krenula. Predsjednik Evropske komisije Jean-Claude Juncker u nedjelju je krenuo na balkansku turneju s ciljem promovisanja nove strategije za ovaj dio Evrope.
Rusija želi zemlje zapadnog Balkana – Albaniju, Bosnu, Makedoniju, Crnu Goru, Kosovo i Srbiju odgovoriti od pridruživanja NATO-u. Ali Moskva također pokušava da ih spriječi da se pridruže i EU.
Srbija je glavni cilj antizapadnih aktivnosti Moskve u Evropi, jer dva naroda dijele duboke kulturne i historijske veze. Srpski politički analitičar Boško Jakšić smatra da “Rusi postaju nervozni jer na Balkanu gube svoje saveznike jednog po jednog”.
“Nije jasno koliko su spremni ići kako bi zaštitili svoje interese ovdje, ali sudeći po onome što su učinili u Ukrajini ipak su spremni”, rekao je Jakšić.
Šef ruske diplomatije Sergej Lavrov je prilikom posjete Srbiji rekao da se “Evropa suočava sa nezdravom situacijom” zbog širenja NATO-a na istok. Crna Gora se pridružila zapadnoj vojnoj organizaciji prošle godine uprkos snažnom protivljenju Moskve. On je pohvalio Beograd zbog vojne neutralnosti i odbijanja da uđe u NATO.
“Uvjereni smo da je taj status jedan od glavnih faktora koji osiguravaju stabilnost na Balkanu i generalno na evropskom kontinentu”, rekao je Lavrov.
Na Zapadu je sve veći strah da Rusija koristi Srbiju da povećava napetost na Balkanu. Naoružava ih svojim ratnim avionima i tenkovima, dok rade na destabilizaciji u susjednoj Bosni i Hercegovini, Crnoj Gori i Makedoniji.
“Ulaganje u stabilnost i prosperitet zapadnog Balkana znači ulaganje u sigurnost i budućnost naše Unije”, rekao je Juncker prije putovanja.
Junckerovu turneju na Balkanu, koja počinje u Makedoniji u nedjelju, a završava 1. marta u Bugarskoj na sastanku sa liderima zapadnobalkanske šestorke, Jakšić vidi kao zakašnjeli pokušaj da se postigne jačanje EU u odnosu na Rusiju.
“Paradoksalno, Rusi i njihove politike na Balkanu izazvali su uzbunu da se Evropska unija probudi i krene u akciju”, rekao je Jakšić, analitičar.
(E.L.)